نظر به اینکه ۱۰ ماه مذاکرات صلح آمریکا – طالبان وارد مرحله نهایی میشود، رئیسجمهوری افغانستان بر عزم خود برای برگزاری به موقع انتخابات ریاست جمهوری ظرف پنج هفته تاکید دارد و مشاوران تلاش دارند تا مقدمات مذاکرات برای دیدار با رهبران طالبان را زودتر از موعد فراهم کنند و این در صورتی است که توافقی با مقامهای آمریکایی حاصل شود.
به گزارش پایگاه خبری، تحلیلی باز انتخابات، به نوشته روزنامه واشنگتن پست، اشرف غنی که قصد دارد برای یک دوره پنج ساله دیگر در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان پیروز شود، نگرانی منتقدان را بیمورد دانسته است. مخالفان او میگویند، اولویت صلح بالاتر از انتخابات است و امور سیاسی نباید در اولین فرصت حقیقی این کشور در پایان دادن به جنگ ۱۸ ساله دخالتی داشته باشد. دولت غنی در مذاکرات آمریکا – طالبان مشارکتی ندارد.
این مذاکرات جمعه در قطر وارد نهمین دور خود شد و طرفین ابراز امیدواری کردند تا به زودی درباره مسائل نهایی رایزنی کنند. طبق پیشنویس توافق، ایالات متحده در ماههای آتی ۵۰۰۰ نیرویش را خارج میکند و خروج ۹۰۰۰ نیروی دیگر به سال بعد موکول میشود. طالبان در ازای آن با القاعده قطع رابطه میکند.
هنوز مشخص نیست که آیا این شبهنظامی با آتشبس دائم و مذاکره با دولت کابل موافقت میکنند یا خیر. یکی از سخنگویان طالبان شنبه گفت، توافق مذکور پس از رایزنی درباره اجرای آن و برخی نکات فنی کامل خواهد شد. دو طرف شنبه گزارشهایی مبنی بر تشکیل یک دولت موقت در کابل را رد کردند.
اشرف غنی هفته گذشته تاکید میکرد تاخیر در برگزاری انتخابات ۲۸ سپتامبر را نمیپذیرد، حتی اگر شبهنظامیان آتشبس اعلام کنند. او در مصاحبه با شبکه تلویزیونی طلوع نیوز گفت، طالبان "بخشی از این کشور است اما تعیینکننده سرنوشت این کشور نیست." او گفت شغلش به عنوان رئیسجمهوری افغانستان ایجاب میکند تا "جمهوری اسلامی افغانستان را حفظ کند... اینکه این سیستم به هر قیمتی حفظ شود."
سخنان رئیسجمهوری افغانستان در حالی مطرح میشود که مقامهای انتخاباتی گفتهاند دستکم ۲۰۰۰ از حدود ۷۴۰۰ شعبه اخذ رای در روز انتخابات امکان فعالیت ندارند زیرا نمیتوان از آنها حفاظت به عمل آورد. طالبان تهدید کرده است به مراکز اخذ رای در سراسر این کشور حمله میکند و بیشتر شعبههایی که فعالیت نخواهند داشت در ولایتهای تحت کنترل طالبان است. طالبان تقریبا بر نیمی از ۴۰ منطقه افغانستان تسلط دارد.
منتقدان، اشرف غنی ۷۰ ساله را که سابقا رئیس بانک جهانی بود، متهم میکنند که جاهطلبی سیاسی خود را در صدر تمایل اکثر شهروندان کشورش برای صلح قرار داده است. برخی میگویند، او خواستار سلطه بر مذاکرات صلح بین افغان است که طبق برنامه باید بعد از حصول توافق ایالات متحده و طالبان آغاز شود، چون او به اصرار شبهنظامیان طالبان از مذاکرات آمریکا – طالبان کنار گذاشته شد. مذاکرات افغان – افغان با هدف برنامهریزی تدابیر اشتراک قدرت در آینده خواهد بود.
افغانستان تایمز شنبه گزارش داد: رئیسجمهوری که بازتاب نیازهای کشورش است، باید منعطف باشد و به درخواستهایشان گوش فرا دهد نه اینکه همانند دیکتاتورها رفتار کند. آنچه برای مردم اهمیت بسزایی دارد صلح پایدار است. ما میتوانیم انتخابات را بعدا برگزار کنیم؛ وقتی ثبات بازگشت و در آن صورت مردم بیشتری میتوانند در رایگیری برای انتخاب رهبر آتی خودشان شرکت کنند.
مشاوران اشرف غنی باور دارند دولت کابل باید با تعهدی قوی که تنها انتخابات میتواند آن را فراهم کند، وارد مذاکرات با طالبان شود. دوره اشرف غنی ماه مه به پایان رسید اما با حکم دیوان عالی تمدید شد. مشاوران غنی تاکید دارند، او مصمم به حفاظت از حقوق و نهادهای دموکراتیکی است که از زمان سرنگونی طالبان در حمله تحت رهبری آمریکا در ۲۰۰۱ شکل گرفته است.
نادر نادری، دستیار ارشد رئیسجمهوری افغانستان تاکید دارد: برای بسیاری از ما، آنچه در معرض خطر قرار دارد، بقای این جمهوری است. با توجه به اینکه اکثر نامزدها با دستورکار صلح جلو آمدهاند، حتی انتخاباتی با میزان مشارکت مردمی پایین، بهتر از تمدید یک دوره بدون قدرت است. نمیتوانیم بگوییم انتخابات را به تعویق بیندازید تا اعتبار بیشتری به دست آوریم. دولت با جدیت کار میکند تا برای مذاکرات با طالبان آماده شود و اگر توافقی با آمریکا حاصل شود، این کار ممکن است ظرف چند هفته انجام شود. گروه کوچکی برای مذاکره آموزش دیدهاند و شماری از رهبران سیاسی به شورای مشورتی معرفی شدند.