فضای سیاسی انتخابات پارلمانی لبنان تاکنون به ضرر حزب‌الله و سازمان امل پیش نرفته است و نخواهد رفت. از زمانی که آمریکا محدودیت‌ها و فشارهای سازمان یافته برای کنترل نقل و انتقالات مالی در بانک‌های لبنان با هدف محدود سازی حزب‌الله را در پیش گرفت، عملا استارت تضعیف حزب‌الله در جایگاه‌های قانون گذاری و اجرایی لبنان نیز کلید خورد.

به گزارش پایگاه خبری، تحلیلی باز انتخابات، از همان روزها تلاش گسترده‌ای در جامعه شیعی لبنان شکل گرفت تا رقبایی جدید برای حزب‌الله و سازمان امل ایجاد کنند که از یک سو ائتلاف سیاسی حزب‌الله و امل فرو ریخته و از سوی دیگر یکه تازی این ائتلاف سیاسی قوی نیز در لبنان متوقف شود. از نگاه آمریکا و شرکایش در لبنان و منطقه، انتخابات پارلمانی اولین و مهمترین گذرگاهی بود که امکان عملیاتی شدن این طرح را می‌داد.



اما این فقط یک روی داستان است چرا که در سوی دیگر این پرونده، هوشیاری حزب‌الله لبنان برای حضور قوی تر در آینده سیاسی لبنان است. دو دوره اخیر انتخابات پارلمانی و به خصوص انتخابات سال 2009 گواه صادقی است که حزب‌الله در کنار تثبیت و تحکیم جایگاه نظامی مقاومت در منطقه خاورمیانه و لبنان،دست برتر را در تحولات سیاسی لبنان دارد. همین هوشیاری حزب‌الله بود که باعث شد تا پس از برکناری سعد حریری از نخست وزیری، روی کار آمدن نجیب میقاتی در سال 2011 کلید خورده و نامزد ریاست جمهوری لبنان " میشل عون " در اکتبر سال 2016 به ریاست جمهوری این کشور برسد.

"بعلبک هرمل" پایگاه سنتی حزب‌الله

منطقه بقاع لبنان از نگاه سیاسی و نظامی عمق استراتژیک مقاومت لبنان و حزب‌الله در کنار هم پیمانی با سازمان امل تلقی می‌شود. از منطقه بعلبک هرمل بقاع 10 نامزد انتخاباتی با ترکیب 6 نماینده شیعه، دو نماینده از اهل سنت، یک نماینده مسیحی مارونی و یک مسیحی کاتولیک به پارلمان راه پیدا می‌کنند. این ترکیب باعث شده است تا پمپاژ مالی و سیاسی عربستان در این نقطه فعال شود تا بتوانند حداقل یک یا دو نماینده از این ترکیب را حزب مستقبل سعد حریری و حزب نیروهای لبنانی سمیر جعجع از آن خود کنند. دیدار کاردار عربستان "ولید البخاری" و سفیر امارات "حمد الشامسی" و اقامه نماز جمعه در مسجد جامع اموی منطقه بعلبک در آخرین جمعه ماه مارس گذشته تفسیر همین طرح سیاسی می‌باشد.



این اقدام در حالی صورت گرفته است که از پیش روشن بود حزب‌ المستقبل و نیروهای لبنانی با هم در این منطقه دست به ائتلاف می‌زنند تا بتوانند یکی از کرسی‌های پارلمانی را از دست ائتلاف حزب‌الله و امل بربایند. سمیر جعجع پس از سفر این دو دیپلمات عرب به بعلبک در اتخاذ مواضعی روشن و شفاف بر هم پیمانی با المستقبل در بعلبک تاکید و هدف خود را همانطور که رسانه‌ها قبلا  پیش بینی کرده بودند، بیان کرد.

رقیب تراشی برای حزب‌الله و امل در منطقه بعلبک کار دشواری برای حزب المستقبل خواهد بود زیر این اقدام می‌تواند مقابله به مثل شدیدی از سوی حزب‌الله در مناطق دیگر لبنان به دنبال داشته باشد. بر اساس اطلاعات و بررسی‌های انتخاباتی منطقه بعلبک، جایی است که انتظار می رود این پروسه اجرایی شود اما به نظر می‌رسد حتی حزب المستقبل و نیروهای لبنانی نیز نتوانسته‌اند یا شهامت بخرج نداده‌اند تا در این بخش از حوزه های انتخاباتی لبنان دست به اجرای این کار بزنند. علاوه بر این نیروهای شیعه مخالف حزب‌الله و امل که در منطقه بعلبک هرمل از پیش با ایجاد تشکیلات مدنی و سیاسی برای ورود به انتخابات آماده می‌شدند از تاثیر منفی سفر دو دیپلمات سعودی و اماراتی مصون نماندند زیرا حضور آنها در منطقه باعث شده است تا انگشت وابستگی به خارج و تامین مالی انتخاباتی از سوی امارات و سعودی متوجه آنها شود و همین امر بار سیاسی سنگینی برای آنها به دنبال داشته است.



از همین رو به نظر می‌رسد ایجاد نیروهای سیاسی شیعه مخالف حزب‌الله و امل در انتخابات این دوره پارلمان لبنان راه به جایی نخواهد برد و حزب‌الله و امل در همه حوزه‌های انتخاباتی که دست به ائتلاف سیاسی زده‌اند بدون رقیب قابل ذکری می‌توانند اکثریت مطلق کرسی‌های نمایندگی پارلمان لبنان را از آن خود کنند.

ائتلاف رقبای حزب‌الله در مناطق تحت نفوذ حزب‌الله - امل

به دلیل اجرای قانون نسبی انتخابات ائتلاف‌های گوناگونی در 15 حوزه انتخاباتی لبنان شکل گرفته است. مثلا در برخی جاها بین حزب‌الله و جریان ملی آزاد لبنان و در برخی جاها ائتلاف بین المستقل و جریان ملی آزاد شکل گرفته است. برخی جاها نیز حتی رقابت بین کاندیداهای حزب‌الله و جریان آزاد ملی وجود دارد که این به معنای تعارض بین حزب‌الله و جریان ملی آزاد منسوب به میشل عون نیست.

البته از همان آغاز روند تبلیغات و تحرکات انتخاباتی در چند ماه پیش روشن و واضح بود که هرگز ائتلافی بین نیروهایی همچون حزب‌الله با المستقبل و یا حزب‌الله با نیروهای لبنانی شکل نخواهد گرفت، این حد و مرز از همان آغاز از سوی رهبران این جریان ها اعلام شده بود زیرا اختلافات اصولی بین این احزاب وجود دارد. همین امر باعث شده است تا رقابت اصلی و کشمکش اصلی انتخاباتی – سیاسی بین حزب‌الله از یک سو با المستقبل و نیروهای لبنانی از سوی دیگر وجود داشته باشد.



در همین بین المستقبل و یا نیروهای لبنانی برای آن که از ورود نامزدهای حزب‌الله – امل در برخی حوزه‌ها به پارلمان بکاهند وارد ائتلاف سیاسی با رقبای حزب الله – امل شده‌اند تا سهم رقبای حزب‌الله برای رسیدن به پارلمان را افزایش دهند.  

در منطقه مرجعیون حاصبیا در جنوب لبنان دو حزب المستقبل و نیروهای لبنانی با هم در مقابل لیستهای حزب الله - امل ائتلاف سیاسی انجام داده‌اند. ائتلاف های دیگری نیز در این بخش وجود دارد که وابسته به جریان آزاد ملی و حزب کمونیست لبنان است. ائتلاف سیاسی حزب‌الله – امل در این منطقه در تلاش هستند تا با مشارکت حداکثری شهروندان این منطقه، شانس خود برای پیروزی در این انتخابات را افزایش دهند چرا که معادله مشارکت حداکثری به گونه‌ای رقم خواهد خورد که باعث پیروزی لیست مشترک حزب الله – امل خواهد شد و به همین دلیل است که سید حسن نصرالله بارها از شهروندان لبنانی و به خصوص مناطقی که حزب‌الله- امل در آن لیست ارائه کرده اند خواسته است تا در روز انتخابات همه به پای صندوق‌ها آمده و به لیستهای حزب الله و امل  و نیز دیگر هم پیمانان حزب‌الله رای دهند.



صفحه منحصر به فرد سیاسی لبنان در انتخابات

براساس آمار نهایی وزارت کشور لبنان، 583 کاندیدا در قالب 77 لیست انتخاباتی در15 حوزه انتخابی لبنان برای 128 کرسی پارلمانی با هم رقابت می‌کنند. ثبت نام کنندگان در ابتدا بیش از  970 تن بوده‌اند اما شرط حضور در رقابت‌های انتخاباتی این بوده است که نامزدها باید در لیست متشکلی قرار می‌گرفتند که شناسنامه دار باشد لذا از ادامه حضور افرادی که خارج از لیست مانده بودند به شکل قانونی جلوگیری شد. در بین کاندیداها 83 نامزد خانم حضور دارند و از نکات قابل ملاحظه سیاسی و دیدنی در این انتخابات حضور 16 وزیر کابینه در رقابتهای انتخاباتی است که نخست وزیر کنونی (سعد حریری) و وزیر کشور کنونی (نهاد المشنوق) جزو آنها به شمار می‌روند.



در این حالت دوگانگی کاندیداتوری و سمت‌های نظارتی و اجرایی دامن این 16 وزیر کابینه را می‌گیرد. مثلا براساس قانون، وزیر کشور "نهاد المشنوق" که مسئولیت نظارت بر اجرای انتخابات و تخلفات انتخاباتی را دارد و باید پاسخگوی دولت و پارلمان کنونی در خصوص هرگونه اعمال خلاف قانون در انتخابات باشد و در عین حال باید بر شمارش آراء نظارت کند خود یکی از کاندیداهای حاضر در لیست حزب‌ المستقبل و ائتلاف‌های هم پیمان با المستقبل است.

در چنین شرایطی آیا وزارت کشور لبنان می‌تواند از سلامت انتخابات صیانت کند؟ آیا به دلیل حضور وزیر کشور در بین نامزدهای انتخابات پارلمانی ممکن است به نفع دوستان و شرکای انتخاباتیش تخلفاتی را مرتکب شوند؟ ترکیب کنونی وزاری کاندیداتوری پارلمان به صورت خودکار طرح چنین شبهاتی را عادی و طبیعی جلوه می‌دهد و بسیاری انتظار دارند که در سایه وجود چنین وضعیتی در لبنان تخلفات گسترده‌ای صورت گیرد یا آن که رقبای  المستقبل تحت فشارهای اجرایی و سیاسی قرار گیرند.  

گزارش‌ها از خبرنگار ایسنا: علی منتظری