ترامپ ، نيامده ماجراجويي را آغاز كرد. همان طور كه انتظار مي­ رفت جنجال‌هايي را به پا كرد كه حداقل دو مورد از آن به ايران مربوط مي شود.

به گزارش پایگاه خبری، تحلیلی باز انتخابات، هر چند طي روزهاي اخير برخي رسانه هاي اصولگرا، تنش ميان ايران و آمريكا را كم اهميت جلوه داده­ و سعي دارند اين‌گونه القا كنند كه سطح تنش به رويارويي نظامي دو كشور منجر نخواهد شد. اين درحالي است كه فاكتورهاي متعددي در روابط تهران و واشنگتن تاثير دارد كه پررنگ شدن برخي از آن‌ها_مانند تنش احتمالي قايق هاي ايراني و ناوهاي آمريكايي در خليج فارس_مي تواند به تقابلي نامبارك منتهي شود. نگاهي به رويه اي كه رييس جمهور ماجراجوي آمريكا در پيش گرفته است، نشان مي دهد كه تصميمات او غير قابل پيش بيني بوده و مي تواند تبعات و نتايج خطرناكي در پي داشته باشد.

نخستين دستورات آقاي رييس جمهور!

او در اولين روزهاي شروع به كار خود دستور ساختن ديوار بين آمريكا و مكزيك را صادر كرد. ديوارسه هزار و 200 كيلومتري با ارتفاع 12 متر كه بين 10 تا 12 ميليارد دلار هزينه خواهد داشت؛ هزينه اي كه ترامپ گفته ، مكزيك بايد آنرا پرداخت كند. لغو طرح بيمه همگاني اوباما از ديگر اقدامات رييس‌جمهور جديد آمريكا بود. او همچنين دستور ساخت خطوط لوله انتقال نفت بين كانادا و نبراسكا در مركز ايالات متحده را صادر كرد. حدود 1400 كيلومتر از اين خط هزار و 900 كيلومتري از داخل خاك آمريكا مي گذرد و اوباما به‌دليل تعهدات زيست محيطي، اجراي اين طرح را لغو كرده بود. ترامپ در عين حال، موجبات ناراحتي و اعتراض برخي از كشورهاي اروپايي را نيز برانگيخته بود. وي در دوران رقابت های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، ناتو را سازماني بی‌خاصیت خوانده بود. او همچنین بعد از پیروزی در انتخابات با انتقاد تند از شرکت های خودروسازی آلمانی گفته بود اگر این شرکت‌ها بخواهند محصولات خود را در آمریکا به فروش برسانند و کارخانه‌های خود را در کشور دیگری چون مکزیک مستقر کنند، مالیات ۳۵ درصدی به محصولات آن‌ها تعلق خواهد گرفت. ترامپ آن زمان به شرکت‌های خودروسازی توصیه کرد كه بیخود وقت خود را با ساختن کارخانه در مکزیک تلف نکنند.

فرمانی که اعتراض‌آفرین شد

ترامپ زودتر از آنچه تصورش را مي‌­رفت، ايران را نیز مورد هجمه قرار داد و محدوديت‌ها و محروميت­هايي را براي ايران و ايرانيان رقم زد. او در دهمین روز از شروع به كار خود، فرماني را به امضا رساند كه بر مبناي آن شهروندان ايراني از ورود به آمريكا منع مي شدند. اين دستور ، به­عنوان اقدامي بازدارنده براي مقابله با تروريسم 6 كشور ديگر به جز ايران را نيز شامل مي شد. خوشبختانه اين اقدام زودهنگام ترامپ ناكارآمد از آب درآمد؛ با اين اينكه شوربختانه گام بعدي دولت ترامپ علیه ایران (مقابله با آزمايش هاي موشكي ايراني) در حال رسیدن به اجماعی بین المللی است. فرمان اجرایی که تحت عنوان «حفاظت از آمریکا در مقابل حملات تروریستی» به امضا ترامپ رسید ، شهروندان ایرانی را هدف قرار داده بود. شهروندانی که جامعه ای فاخر و نخبه در ایالات متحده را تشکیل می دهند. جمعیتی که چهره های برجسته ای از دانشمندان ، صاحبان سرمایه و مدیران آمریکایی عضو آن هستند. به همین دلیل بلافاصله بعد از دستور ترامپ ، اعتراضات مردمی علیه ريیس‌جمهوری جدید آمریکا به اعتراض علیه این دستور تبدیل شد. نام دانشمندان ایرانی بر پلاکاردهایی در دستان مردم آمریکا در فرودگاه‌های این کشور مقابل دوربین رسانه ها قرار گرفت. بنیانگذار گوگل در یکی از فرودگاه‌های آمریکایی با کودک 5 ساله ایرانی عکس یادگاری گرفت. مارک زاکربرک در پیامی از اقدام تبعض‌آمیز ترامپ ابراز انزجار کرد. توييتر در پیامی حمایت از مهاجران را وظیفه خود و جامعه جهانی دانست. اصغر فرهادی اعلام کرد که در اعتراض به اقدام ترامپ در مراسم اسکار شرکت نمی کند و بلافاصله تصویر وی به یکی از نمادهای مقابله با تصمیم ريیس‌جمهوری آمریکا تبدیل شد. هر چند که فردای صدور این فرمان جنجالی ،خانم «سالی یتس» دادستان کل ایالات متحده آن‌را لغو کرد و البته شبانه هم از سوی ترامپ برکنار شد. ولی دامنه اعتراضات موجب شد به فاصله 6 روز پس از صدور این دستور جنجالی ، «جیمز روبرت» قاضی دادگاه فدرال در سیاتل ایالت واشنگتن نیز حکم به لغو آن بدهد. این حکم بعد از آن صادر شد که باب فرگوسن دادستان واشنگتن به همراه دادستان مینسوتا، فرمان اجرایی ريیس‌جمهوری آمریکا را خلاف قانون اساسی خوانده و به دادگاه فدرال سیاتل شکایت کردند. در هر صورت، فرمان اجرایی ريیس‌جمهوری آمریکا در ایجاد محدودیت برای مهاجرت شهروندان کشورهای مسلمان ، اعتراضات جهانی فراوانی را موجب شد و در عمل اين تصميم را ناكارآمد كرد.

بهانه موشکی واشنگتن

اما شوربختانه، دیگر اقدام دولت ترامپ علیه ایران، در حال طی مسیر قانونی خود برای ایجاد اجماع جهانی است . این اقدام، آزمایش های موشکی ایران را نشانه گرفته است. آن‌گونه که آمریکایی ها گفته‌اند رژیم صهیونیستی گزارش داده است که ایران در روز یک‌شنبه دهم بهمن در اطراف سمنان موشک بالستیک آزمایش کرده است. آن‌ها از آمریکا خواستند که این موضوع را در شورای امنیت مورد بررسی قرار دهد و آمریکا نیز درخواست جلسه اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد در این باره را ارائه داد. در روزهایی که توجه جهانی به فرمان اجرایی ترامپ درباره ممنوعیت مهاجرت ایرانی ها و 6 کشور دیگر به آمريكا معطوف بود، نیکی هلی در حال پیمودن امور اداری برگزاری جلسه اضطراری شورای امنیت بود. جلسه ای که به گفته وی روز سه شنبه 12 بهمن ماه به صورت محرمانه و به مدت دو ساعت برگزار شده و سرانجام نیز تصمیم بر آن شد که پرونده آزمایش موشکی ایران به کمیته تحریم های شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع داده شود. بعد از این اقدام، اتحاديه اروپا آزمايش موشك بالستيك توسط ايران را نقض قطعنامه شوراي امنيت خواند و ترزا می نخست وزیر انگلیس با وجود حمایت از برجام اعلام کرد که در مورد آزمایش موشک بالستیک در کنار آمریکا خواهد بود. این حمایت ها موجب شد که ترامپ هم گستاخ تر شده و در پاسخ به سوالي درباره احتمال برخورد نظامي با ايران بگوید:«همه گزينه ها روي ميز است».

مخابره دو صدا از ایران

در مورد این اقدامات، از ایران دو صدا به جهان مخابره شد. در حالی که وزارت امور‌خارجه کشورمان با وجود تاکید بر اینکه آزمایش موشکی حق ایران است ، هرگونه آزمایش موشک بالستیک را رد کرد. با این حال جانشین فرمانده کل سپاه در مراسمی که روز 14 بهمن ماه برگزار شد درباره آزمایش های موشکی ایران خاطرنشان کرد:« دشمنان اگر از قدرت موشکی ما می‌ترسند به پناهگاه بروند، ولی بدانند جنگل موشکی ایران پر از درخت‌های تناور خواهد بود».این سخنان واکنش ترامپ را در پی داشت. او در 17 بهمن ماه در گفت‌وگو با فاکس نیوز مدعي شد که ایران پس از انجام توافق هسته‌ای «گستاخ‌تر» شده است و سپس با اشاره به قایق‌های تندروی سپاه پاسداران ایران در خلیج فارس تاکید کرد :«آن‌ها نه تنها به ما احترام نمی‌گذارند که درست برعکس عمل می‌کنند. هواپیماهای ما را تعقیب می‌کنند و با قایق‌های کوچک‌شان کشتی‌های ما را محاصره می‌کنند. چون برایشان باور کردنی نیست کسی این قدر احمق باشد که توافقی این‌چنینی با آن‌ها امضا کند».

افزایش هر روزه تنش بین ایران و آمریکا

در هر صورت، آن‌گونه که از گزارش پیداست، مسیری که تقابل ایران و آمریکا در 10 روز اول شروع به‌کار رسمی ترامپ گذرانده‌اند ، افزایش تنش بوده است. این موضوع برای مقامات ایرانی نیز پیداست . اگر چنین نبود در 16 بهمن ماه پدافند هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در منطقه عمومی سپاه، رزمایش برگزار نمی کرد. اقدامات ایران واکنش ژنرال جیمز ماتیس، وزیر دفاع آمریکا را نیز در پی داشت. او در اظهارنظری خاطر نشان کرد که آمریکا به ایران پاسخی مناسب خواهد داد. گرچه تاکید کرد که این به معنای افزایش نیروهای آمریکایی در خلیج فارس نیست! هر چند اظهارات ماتیس را نمی توان مبنای سیاست ایالات متحده در قبال ایران دانست و آن‌گونه که ترامپ با صراحت گفته است در صورت حمله به ایران، بعد از وقوع آن رسانه‌ها مطلع خواهند شد، ولی سخنان وزیر دفاع آمریکا می تواند نشانه آن باشد که اين روزها سیاست آمریکا اعمال تحریم های بیشتر است و به‌نظر مي‌رسد آمریکایی‌ها، دیگر برنامه های خود را با واکنش های تهران تنظیم خواهند کرد.

دو محور برای خنثی کردن سیاست های خصمانه

واکنش هایی که به‌نظر می رسد چنانچه دو محور اساسی را در پیش بگیرد می تواند سیاست های خصمانه ترامپ را خنثی کند؛ نخست، اجرای دقیق و کامل برجام؛ اگر ایران پایبندی به توافق هسته ای را به عنوان یک راهبرد ملی در پیش بگیرد، می تواند به حمایت دیگر کشورهای 1+5 از فعالیت های هسته ای خود امیدوار باشد و همچنان از گشوده شدن جبهه جدید مناقشه برانگیز در عرصه بین المللی خودداری کند. این موضوع از اهمیت بسزایی برخوردار است و به عنوان یک حرکت بازدارند می تواند ماجراجویی های ترامپ را خنثی کند.دوم، رجوع به پشتوانه مردمی؛ همان‌طور که از این گزارش پیداست در موضوع فرمان اجرایی ترامپ، مردم و شهروندان ایرانی مورد هدف قرار گرفتند و اتحاد و همدلی آنان و مردم دیگر کشورها، حداقل مشروعیت این فرمان را زیر سوال برد. اما در مساله آزمایش موشکی، دولت ایران مورد هجمه قرار گرفت و آن‌گونه که دیدیم حتی اتحادیه اروپا و انگلیس نیز ، حاضر به حمایت از این حق ایران نشدند. اما اگر دولت ایران برآمده از یک اتحاد و وحدت ملی باشد و اقداماتی را به اجرا بگذارد که قاطبه مردم ایران از آن حمایت می­کنند ، آنگاه خنثی‌کردن توطئه های تل‌آویو و جنگ طلبان واشنگتن راحت‌تر خواهد بود. ایران امروز به توسعه و پیشرفت نیاز دارد و شایسته است که با كنار گذاشتن منافع جناحي و تن دادن به منافع ملي و استقبال از طرح «آشتی ملی» به سمت خنثی کردن اقدامات دیوانه‌وار ترامپ و تل‌آویو برویم .

 

 

منبع: قانون