رامین صدیقی در نشست تشریح کنسرت بزرگداشت پرویز تناولی، گفت: بعد از انقلاب، مجسمهسازها سختترین شرایط را داشتهاند و بسیاری از آنها این حرفه را رها کردند، اما «شیر» خود پرویز تناولی است که نگذاشت مجسمهسازی در ایران از بین برود.
به گزارش پایگاه خبری، تحلیلی باز انتخابات، در این نشست رامین صدیقی (تهیهکننده این کنسرت)، بهزاد حاتم (مدیر موسسه پری صفا و دبیر نمایشگاه پرویز تناولی و شیرهای ایران)، کریستف رضاعی (آهنگساز) و مازیار یونسی (آهنگساز و رهبر ارکستر آیسو) حضور داشتند.
در ابتدا، بهزاد حاتم در سخنانی اظهار کرد: قرار شد برای پرویز تناولی، بزرگداشت برگزار کنیم و برای این کار قرار شد کنسرتی برگزار کنیم که بتوانیم برای موسیقی معاصر ایران، زیرساختهایی را فراهم کنیم.
در ادامه، کریستف رضاعی گفت: شناخت من از پرویز تناولی همیشه دورادور و براساس جذابیتها و ابهت کارها و پرسوناژهای این هنرمند بوده، اما دیدارهایی که در جلسات این پروژه با او داشتم، برای ساخت موسیقی به من کمک کرد.
او با بیان اینکه این برنامه قرار است یک اتفاق موزیکال باشد، ادامه داد: اثر من یک اثر دو موومانه است؛ موومان اول «هیچ و کمال» نام دارد که از کمال به هیچ رسیدن و بازی با هیچ و سکوت است و براساس آثار هیچ و حرف درونی هنرمند خلق شده است. موومان دوم «شیرها» نام دارد که پیچیدگی ریتیمیک در آن است. استفاده زیاد از سازهای بادی برنجی باعث میشود ابهت شیر در این بخش نشان داده شود.
در ادامه، حاتم با اشاره به برگزاری نمایشگاه «پرویز تناولی و شیرهای ایران» که از ۱۲ تیرماه بهمدت دوماه در موزه هنرهای معاصر برپا خواهد بود، اظهار کرد: موضوع این نمایشگاه، شیرهای ایرانی است که چند دهه است نسل آنها منقرض شده، اما از چند هزار سال پیش در تاریخ و فرهنگ ما وجود داشته است. پرویز تناولی از ۴۰ سال پیش شروع به استفاده از این المان در آثار خود کرد. او همچنین آثار زیادی را با محوریت شیر ایرانی جمعآوری کرده است. در نمایشگاه پیش رو، آثاری از موزههای مختلف نیز بهنمایش درخواهد آمد. آهنگسازان این کنسرت هم ترکیبی از شیر و پرویز تناولی را در ذهن دارند.
سپس مازیار یونسی گفت: پرویز تناولی هنرمند شناختهشدهای است، اما نکته این است که در دو بخش میتوان درباره او فکر کرد؛ آثار او و تحقیقاتش در هنر بومی ایران. تناولی یکسری المانهای بومی را خاص میکند، زیرا آنها را کهنه نمیکند، بلکه از آنها خوراک میگیرد و پویا نگهشان میدارد. کار من یک سوئیت به نام «ارژن» است. «ارژن» نام دشتی در جنوب ایران است که آخرین شیر ایرانی در آنجا دیده شد. نام دو موومان این اثر «شیرهای دشت ارژن» و «تمثالهای نمودها» است.
رهبر ارکستر آیسو تأکید کرد: من به جای اینکه بهطور مستقیم روی آثار پرویز تناولی تمرکز کنم، به عقب برگشتم و از شیوه تفکر او خوراک گرفتم. در اثر من، المانهای موسیقی ایرانی وجود دارند، اما خیلی سعی نکردم آن را نشان بدهم.
در ادامه، رامین صدیقی توضیح داد: اثر پیمان یزدانیان یک پوئم سمفونی در چهار موومان و راوی یک داستان است. او در بخشی از کار، تصمیم گرفت نام موومانها را از روی آنها بردارد، زیرا میخواست موزیک را از ابتدا لو ندهد و بدون هیچ پیشزمینهای در اختیار مخاطب قرار دهد.
صدیقی اظهار کرد: کریستف رضاعی با نگاه به شخص پرویز تناولی و بعد شیرهای ایرانی، به این داستان ورود کرد. مازیار یونسی با پدیده و سوژه، اثر خود را ساخت و پیمان یزدانیان بهعنوان یک نماد هویتی که سیر هویت شیر را نشان میدهد و بهعنوان سمبل بحران هویت، به این موضوع نگاه کرد.
او با اشاره به پدربزرگش (ابوالحسن صدیقی - مجسمهساز -) بیان کرد: من بهعنوان نوه ابوالحسن صدیقی و فرزند پدرم که یک مجسمهساز بود، هیجان زیادی برای این کار دارم و این کنسرت را میتوان یک ادای دین از طرف خانواده ما به پرویز تناولی دانست.
در ادامه، حاتم نیز تأکید کرد: تمام آهنگسازان و عوامل این کار برای این پروژه احساسات شدیدی از خود به خرج دادند و این کنسرت - بزرگداشت ترکیبی از احساسات فرهنگی - هنری است.
او در پاسخ به این پرسش که آیا برگزاری چنین کنسرت - بزرگداشتهایی برای دیگر هنرمندان نیز ادامهدار خواهد بود؟ اظهار کرد: در تمام تاریخ، تعدادی هنرمند بسیار بزرگ زندگی میکردند که بیشتر مردم، از وجودشان خبر نداشتند. در دوره ما نیز بهعنوان مثال، هنرمندی مانند سهراب سپهری زندگی میکرد که تقریبا در زمان حیاتش ناشناخته بود. به این دلیل، آدمهایی که با فرهنگ و هنر سروکار دارند، اگر به شناخته شدن هنرمندان و فرهنگیان کمک کنند، به پیشرفت فرهنگ و تمدن کشور خود کمک کردهاند. این کاری که ما انجام دادیم در واقع هم بزرگداشت پرویز تناولی و پاسداشت سه آهنگساز موسیقی معاصر است.
حاتم اضافه کرد: ما سازمانهای فرهنگی بزرگی نیستیم که بتوانیم همیشه هنرمندان را تجلیل کنیم، اما در حد خودمان این کار را ادامه میدهیم.
صدیقی نیز در پاسخ به همین پرسش، گفت: شاید بخشی از مشکل ما، نداشتن امکانات باشد؛ اما خط باریکی وجود دارد تا اینگونه اتفاقها حرمت خود را از دست ندهد. ما در حوزه موسیقی با این نوع موسیقیهای سفارشی مواجه بودهایم و گاهی آثاری ساخته شده که اگر اسم آن را برداریم، در آن تفاوتی ایجاد نمیشود. ما نمیخواهیم جُنگ برگزار کنیم و کاری که میکنیم باید در شأن طرف مقابل باشد، اما این موضوع آرزوی من است که بتوانیم هنرمندان رشتههای مختلف را به دیسیپلینهای مختلف بیاوریم.
این تهیهکننده موسیقی تأکید کرد: شاید وقتی کار به شکل دولتی انجام شود، به آنچه میخواهیم نرسیم. این موضوع باید در بدنه خود هنرمندان بهوجود آید.
یونسی نیز در همین زمینه گفت: پیامی که این کار میتواند داشته باشد، این است که هنرمندان خودشان باید یکدیگر را ببینند و هوای هم را داشته باشند. این اتفاق ارزشمندی است و اگر در یک اشل رسمی اتفاق بیفتد، میتواند این موج را در بدنه تفکری هنرمندان بهوجود آورد که به جای دیدن عیب یکدیگر با هم به آفرینش تفکر بپردازند.
سپس صدیقی درباره ضبط و انتشار این پروژه، توضیح داد: ما امکانات مالی محدودی برای ضبط داریم و نمیتوانیم بهزودی آن را به استودیو ببریم. امیدواریم بتوانیم تمرین چهار روز آخر را ضبط کنیم و اگر کیفیت لازم را داشته باشد، در استودیو آن را ترمیم کنیم. اگر این اتفاق رخ بدهد، بهزودی درصدد انتشار آن برمیآییم؛ اما اگر اینگونه نباشد، باید بهعنوان یک پروژه دیگر روی آن فکر کنیم. البته طرحهایی برای این موضوع داریم و با چند استودیو در خارج از کشور مانند جمهوری چک و ترکیه صحبت کردهایم.
او درباره پروسه از ایده تا اجرای این طرح نیز گفت: ایده این کار اواسط پاییز مطرح شد و ما خیلی سریع با آهنگسازها در این زمینه صحبت کردیم و تقریبا دیماه اولین جلسه را گذاشتیم. اولین جرقهها در آهنگسازها، بهمنماه زده و کار جدی از نوروز شروع شد. در خردادماه نیز همه آهنگسازها کارشان را آماده کردند و تحویل دادند.
در بخش دیگری از این نشست، صدیقی درباره انتخاب آهنگسازها برای این پروژه، توضیح داد: ما میخواستیم برای این کار چهار آهنگساز با توالی نسلی داشته باشیم که بهطور دقیق موفق به این کار نشدیم؛ اما وقتی به شخص برگردیم، میتوان گفت در مجموعههای کوچکتر کارها سریعتر هرس میشود و این انتخاب به حریم ارتباطات ما با افراد برمیگردد و زبان مشترکی که با آنها داریم. این شریط مهمتر از ارزیابی توانایی آهنگسازها توسط ماست. از طرفی بهزاد حاتم به ما کمک کرد که در این پروژه مظنه بگیریم و ببینیم کدام آهنگساز با آثار تناولی ارتباط برقرار کرده است. در واقع، ما انتخاب نداشتیم و گفتیم این سه آهنگساز و تمام. غربالگری پیشتر در ذهن ما انجام شده بود.
سپس یونسی درباره ارکستر آیسو که اجرای این آثار را برعهده دارد، بیان کرد: آیسو ۱۰ - ۱۲ سال است کار خود را آغاز کرده و ممکن است براساس رپرتوارهای هر اجرا، نفراتی به اعضای ارکستر اضافه یا کم شود. برای این پروژه که قطعات آن برای ارکستر بزرگ نوشته شده است، نوازندههای زهی را افزایش دادهایم تا کیفیت ارکستر را بالا ببریم. این نوازندهها افرادی هستند که با ارکستر سمفونیک و ارکستر ملی و دیگر ارکسترها همکاری میکنند.
رضاعی نیز گفت: در قطعه من، نوازنده نی نقش سولیست را دارد. من برای ساخت این اثر،درباره پرسوناژ تناولی و نقش او بهعنوان یک هنرمند فکر کردم. این کار خیلی به موسیقیهایی که برای فیلم ساختم، ربط ندارد، زیرا در آن رهاتر بودهام. البته محدودیتهایی که در موسیقی فیلم وجود دارد، برای من به یک ویژگی مثبت تبدیل میشود.
در این نشست که امروز (شنبه، سوم تیرماه) در تالار وحدت برگزار شد، توضیح داده شد که بنیاد موسیقی «پری صفا» که با هدف کمک به آفرینش و اجرای موسیقی کلاسیک ایرانی بنیانگذاری شده است، بهمناسبت برگزاری نمایشگاه «پرویز تناولی و شیرهای ایران» که از ۱۲ تیرماه در موزه هنرهای معاصر ایران افتتاح میشود و همچنین هشتادمین سالروز تولد این استاد مجسمهساز، به سه آهنگساز ایرانی (کریستف رضاعی، مازیار یونسی و پیمان یزدانیان) سفارش آفرینش موسیقی در ارتباط با این موضوع داده است.
این کنسرت قرار است ۱۲ و ۱۴ تیرماه با حضور پرویز تناولی و آهنگسازان در تالار وحدت روی صحنه برود.