تلاش های مقامات و مسوولین کشورهای دیگر برای ارتباط با ایران را شاید بتوان ناشی از پتانسیل های اقتصادی و تجاری فراوان کشور در فضای پسابرجام دانست؛میزان جذابیت های سرمایه گذاری در ایران به اندازه ای است که نه تنها مقامات دولت سابق آمریکا بلکه مقامات دولت فعلی نیز نمی توانند از آن چشم پوشی کنند.

به گزارش پایگاه خبری، تحلیلی باز انتخابات، به نقل از سحر - پایگاه اطلاع رسانی  ستاد انتخاباتی دکتر حسن روحانی -  این استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل حوزه روابط بین الملل. او که گفت و گوی تلفنی تاریخی اوباما- روحانی را یکی از بزرگترین رخدادهای دهه اخیر تلقی می کند،یادآور می شود که آن فرصت 15 دقیقه ای شاید بهترین زمان برای حل و فصل اختلافات گذشته بود که از دست رفت.

به اعتقاد بیگدلی انعقاد برجام هم شاید تا حدودی به عملکرد دولت وقت کاخ سفید باز می گردد که مایل بود این توافق تاریخی  در زمان روی کار بودن دموکرات ها منعقد شود.فرصتی که ما نیز با سودجستن از آن توانستیم پس از دو سال و اندی گفت و گوهای فشرده و منسجم یکی از  بزرگترین پیمان نامه های قرن را به سرانجام برسانیم.

فرصت سازی های ظریف دولت

فرصت سازی دولت روحانی و دیگر اعضای کابینه او موضوعی است که رضا نصری نیز با تاکید بر آن اظهار می دارد: دولت روحانی با زبانِ فنیِ سیاست خارجه و ادبیات ویژهٔ سیاست داخلی آمریکا آشناست و به همین خاطر قادر است از سوءاستفاده‌ها و بهره‌بردای‌های مغرضانه از اظهارات خود ممانعت کند. این در حالی است که در دولت قبل، یکی از مهم‌ترین ضعف‌های سیاسی و امنیتی ایران – که بعضاً موجب ایجاد اجماع در دستگاه‌های قانونگذار و تصویب قطعنامه و لایحه علیه ایران می‌شد – امکانِ بهره‌برداری جریان‌های مغرض از بیانات مقامات ارشد دستگاه اجرایی کشور بود.

او ادامه می دهد: به عنوان مثال، استفادهٔ مکرر مسئولین دولت احمدی‌نژاد از اصطلاح «ایران هسته‌ای» که در ادبیات روابط بین‌الملل مفهوم خاصی را تداعی می‌کند؛ تاکید مکرر رئیس‌جمهور وقت بر این گزاره که «ایران به باشگاه هسته‌ای پیوسته است»؛برگزاری نمایش‌هایی از قبیل «جشن‌های هسته‌ای» با نمادهای خاص؛ و همچنین اتخاذ مواضع غیردیپلماتیک و نامتعارف توسط رئیس‌ دولت وقت در مجامع بین‌المللی، همگی عواملی بود که در فضاسازی‌های راهبردی علیه ایران و معرفی آن به عنوان یک «کشور مسلح به سلاح هسته‌ای» نقش موثری ایفا می‌کرد. این فرصت در دولت روحانی از جریان‌های متخاصم گرفته شد؛ ضمن اینکه – بدلیل زبان تخصصی و رویکرد علمی دولت روحانی – فورو‌م‌های دانشگاهی و تخصصی نیز به روی مقامات ارشد دستگاه دیپلماسی ایران باز شد تا آن‌ها بتوانند از این طریق نیز بر روایت حاکم در مورد ایران تاثیر بگذارند.روایتی که منجر به گشایش مناسبات سیاسی و اقتصادی تهران و جهان شد و در همان اثنای کار هیات های بسیار زیادی را به ایران کشاند.هیات هایی که علاوه بر مقامات سیاسی با خیل عظیمی از تجار و  صاحبان کمپانی های بزرگ صنعتی و تجاری راهی تهران می شدند.

چرخش سیاسی امریکا در فضای پسابرجام

تلاش های مقامات و مسوولین کشورهای دیگر برای ارتباط با ایران را شاید بتوان ناشی از پتانسیل های اقتصادی و تجاری فراوان کشور در فضای پسابرجام دانست؛میزان جذابیت های سرمایه گذاری در ایران به اندازه ای است که نه تنها مقامات دولت سابق آمریکا بلکه مقامات  دولت فعلی نیز نمی توانند از آن چشم پوشی کنند. تنها چند روز پس از آنکه وزارت خزانه‌داری آمریکا به شهروندان این کشور اجازه افتتاح حساب در ایران را داد، همین وزارتخانه‌ نیز خبر داد که به صدور مجوز برای فروش بوئینگ به ایران ادامه می‌دهد.

به باور کارشناسان، این دو اقدام اخیر ترامپ حکایت از آن دارد که او علاقه‌ای به از بین بردن برجام ندارد. با این همه تصمیم اخیر وزارت خزانه‌داری آمریکا با انتقاد شماری از نمایندگان اکثرا جمهوری‌خواه کنگره ایالات‌متحده مواجه شده است که دولت این کشور را به ادامه مسیر اوباما و مماشات با ایران متهم می‌کنند.

ایران در ماه فوریه سال جاری میلادی اعلام کرد، یک شرکت خارجی برای تامین مالی خرید دست کم 77 هواپیمای جدید از شرکت‌های بوئینگ و ایرباس اعلام آمادگی کرده است. یک مقام وزارت خزانه‌داری آمریکا نیز در همین رابطه گفت که این وزارتخانه نام شرکت را اعلام نخواهد کرد اما مجوز فروش همانند هر قرارداد دیگری صادر خواهد شد تا فروش هواپیما قانونی باشد. انتشار این خبر واکنش‌هایی را در کنگره آمریکا در پی داشته است چراکه برخی قانون‌گذاران جمهوری‌خواه مدت‌هاست تلاش می‌کنند تا مانع از فروش هر نوع هواپیمای تجاری به ایران شوند. پیتر روسکام عضو جمهوری‌خواه کنگره گفت که وزارت خزانه‌داری تحت هیچ شرایطی نباید چنین مجوزی ارائه دهد، بلکه باید یک مهلت قانونی برای تمام مجوزهایی ‌که به شرکت‌ها امکان تجارت با ایران ایر را می‌دهند تعیین کند، مگر اینکه این شرکت هواپیمایی ثابت کند در فعالیت‌های غیرقانونی مشارکت ندارد.

با وجود آنکه برخی از جمهوری خواهان آمریکایی در سنا و مجلس قانونگذاری این کشور در تلاش برای از بین بردن ماحصل تلاش های دموکرات ها و دولت پیشین آمریکا هستند اما با این وجود اجازه وزارت خزانه‌‌داری این کشور در رابطه با افتتاح حساب برای اشخاص آمریکایی چراغ سبزی است که نشان می دهد هر فرد آمریکایی ساکن در ایران که  نیاز به افتتاح حساب  در کشورمان داشته باشد، می‌تواند در بانک‌های ایرانی حساب باز کند. این در حالی است که تا پیش از تفسیر اخیر وزارت خزانه‌‌داری آمریکا، قوانین موجود درخصوص افتتاح حساب شهروندان آمریکایی در بانک‌های ایرانی مسکوت مانده بود

صدور مجوز صادر شده برای آمریکایی‌ها براساس تفسیر وزارت خزانه‌داری از برجام اولین اعلام نظر این نهاد در دوران ریاست جمهوری ترامپ  بود. این نظر در کنار صرفنظر کردن از یک دستور تحریمی عام علیه بانک‌های ایران با توجه به مواضع مسوولان کنونی دولت آمریکا قابل تامل است. مسوولان کنونی آمریکا در دوران مبارزات انتخاباتی ضدبرجام سخن می‌گفتند و تاکنون نیز در رابطه با ادامه آن اعلام موضع نکرده‌اند. اما اقدامات اخیر این دولت در امکان گشایش حساب برای شهروندان آمریکایی و اجازه فروش هواپیماهای بوینگ به ایران می‌تواند نمونه عملی برخورد مدیران میانی دولت ترامپ با برجام باشد.